Η αρθροσκόπηση ώμου είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, η οποία εφαρμόζεται για την καλύτερη διάγνωση και θεραπεία διαφόρων βλαβών στην περιοχή της άρθρωσης του ώμου. Πρόκειται για μία σύγχρονη τεχνική που επιτρέπει να δούμε στο εσωτερικό της άρθρωσης, να διαγνώσουμε και να θεραπεύσουμε τα προβλήματα του ώμου, χωρίς νοσηλεία του ασθενούς.
Ο ώμος είναι μία άρθρωση που εκτελεί κινήσεις σε πολλαπλά επίπεδα και γι’ αυτό, είναι ιδιαίτερα επιρρεπής σε τραυματισμούς.
Παλιότερα, η μόνη θεραπευτική επιλογή ήταν το ανοιχτό χειρουργείο με όλα τα σχετικά συνακόλουθα προβλήματα όπως μεγάλος τραυματισμός της άρθρωσης, πολυήμερη νοσηλεία του ασθενούς και ακινητοποίηση του ώμου με πόνο για πολλές εβδομάδες.
Σήμερα όμως, η πρωτοποριακή μέθοδος της αρθροσκόπησης έρχεται να λύσει τα παρα Η ελληνική γλώσσα έχει δανείσει στην παγκόσμια ιατρική κοινότητα τη λέξη «αρθροσκόπηση», το δεύτερο συνθετικό της οποίας προέρχεται από το ρήμα σκοπέω που σημαίνει παρατηρώ, εξετάζω. Πράγματι, η αρθροσκόπηση είναι μια επέμβαση κατά την οποία οι ορθοπεδικοί χειρουργοί βλέπουν μέσα στην άρθρωση, κάνουν διάγνωση και επιδιορθώνουν βλάβες.
Οι αρθροσκοπήσεις ώμου πραγματοποιούνται από τη δεκαετία του 1970, ωστόσο σχεδόν κάθε χρόνο υπάρχουν νέες εξελίξεις και ως προς τα εργαλεία και ως προς τις τεχνικές. Το πλεονέκτημά τους σε σχέση με ένα ανοιχτό χειρουργείο είναι ότι γίνονται λιγότερες βλάβες στους ιστούς μιας και χρησιμοποιούνται μικρές τομές, ενώ μετεγχειρητικά ο ασθενής πονάει σαφώς λιγότερο, η άρθρωση εμφανίζει μικρότερη ακαμψία, και η επιστροφή στις καθημερινές συνήθειες γίνεται πιο σύντομα.
Ο ώμος είναι μια πολύπλοκη άρθρωση με το μεγαλύτερο εύρος κίνησης από οποιαδήποτε άλλη άρθρωση του σώματος. Βρίσκεται εκεί που συναντάται το κεντρικό τμήμα του βραχιονίου με την ωμοπλάτη και το περιφερικό άκρο της κλείδας.
Το κεντρικό τμήμα του βραχιονίου αποτελείται από την βραχιόνιο κεφαλή που έχει σφαιρικό σχήμα και βρίσκεται απέναντι από την κοίλη επιφάνεια της ωμογλήνης που είναι τμήμα της ωμοπλάτης. Οι δύο αυτές επιφάνειες καλύπτονται από αρθρικό χόνδρο, μια λεία επιφάνεια που επιτρέπει την ομαλή ολίσθηση αλλά και την απορρόφηση των κραδασμών κατά τη διάρκεια της κίνησης και της φόρτισης.
Επιχείλιος Χόνδρος. Η ωμογλήνη περιβάλλεται στο χείλος της από έναν ισχυρό ινοχόνδρινο ιστό, τον επιχείλιο χόνδρο. Ο χόνδρος αυτός αυξάνει το βάθος της ωμογλήνης, συμβάλλει στη σταθερότητα της άρθρωσης και βοηθάει στην απορρόφηση των κραδασμών.
Αρθρικός θύλακος. Η άρθρωση περιβάλλεται από τον αρθρικό θύλακο ο οποίος παράγει αρθρικό υγρό και λιπαίνει την άρθρωση. Επίσης, η άρθρωση περιβάλλεται από διάφορους συνδέσμους οι οποίοι συμβάλουν στη σταθερότητα της άρθρωσης.
Τενόντιο πέταλο. Τέσσερις τένοντες περιβάλλουν την άρθρωση του ώμου οι οποίοι κρατούν την κεφαλή επικεντρωμένη απέναντι στην αβαθή ωμογλήνη. Οι τένοντες αυτοί δημιουργούν ένα πέταλο που καλύπτει τη βραχιόνιο κεφαλή και την συνδέει με την ωμοπλάτη. Το τενόντιο πέταλο αποτελείται από τους τένοντες του Υπακανθίου, του Υπερακανθίου , του Υποπλατίου και του Ελάσσονος.
Ορογόνος Θύλακος (Bursa). Πάνω από το τενόντιο πέταλο και κάτω από το ακρώμιο, το οστικό τμήμα της ωμοπλάτης που βρίσκεται πάνω από την κεφαλή, υπάρχει ένας ορογόνος θύλακος. Ο θύλακος αυτός παράγει υγρό και επιτρέπει την ομαλή ολίσθηση του τενοντίου πετάλου που καλύπτει την κεφαλή του βραχιονίου όταν σηκώνουμε το χέρι.
Περιγραφή της αρθροσκόπησης ώμου
Ο ορθοπαιδικός χειρουργός εισάγει στο δέρμα του ώμου μέσω μικρών οπών το αρθροσκόπιο, το οποίο φέρει μια μικροσκοπική κάμερα με ισχυρό φωτισμό και συνδέεται με μία ειδική οθόνη, όπου προβάλλεται σε μεγέθυνση εξαιρετικά καθαρή και έγχρωμη εικόνα.
Δίνεται έτσι στο χειρουργό η δυνατότητα:
- να εξετάσει προσεκτικά το εσωτερικό της άρθρωσης (του ώμου) και να διαγνώσει με μεγάλη ακρίβεια τις όποιες βλάβες, ακόμα και τις πολύ μικρές, και στα πιο δυσπρόσιτα σημεία της άρθρωσης
- να επιδιορθώσει τις ενδαρθρικές και περιαρθρικές βλάβες με τη βοήθεια ειδικά σχεδιασμένων, πολύ λεπτών εργαλείων καθώς και εμφυτεύσιμων αδρανών υλικών, όπως ράμματα και άγκυρες. Ενδεικτικά, μπορεί να προχωρήσει σε αποκατάσταση τενόντων που έχουν υποστεί ρήξη, σε λύση συμφύσεων, σε επιδιόρθωση βλαβών που έχουν προέλθει από εξάρθρημα (π.χ. αποκατάσταση του επιχείλιου χόνδρου).
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αρθροσκόπηση του ώμου διαρκεί το πολύ μία ώρα. Πραγματοποιείται με συνδυασμό περιοχικής και ελαφριάς γενικής αναισθησίας ανάλογα με το ιστορικό του ασθενούς και ο ασθενής επιστρέφει την ίδια ημέρα σπίτι του.
