Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα είναι μια επώδυνη σταδιακά αυξανόμενη κατάσταση στο χέρι, όπου προκαλείται από συμπίεση του μέσου νεύρου στο καρπό.
Ανατομία
Ο καρπιαίος σωλήνας είναι μια στενή σήραγγα στον καρπό (παλαμιαία επιφάνεια). Το κάτω μέρος αυτής της σήραγγας διαμορφώνεται από τα οστά του καρπού (καρπικό). Η κορυφή αυτής της σήραγγας καλύπτεται από μια ισχυρή ζώνη του συνδετικού ιστού που ονομάζεται «εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού».
Το μέσο νεύρο περνά μέσω αυτής της σήραγγας στον καρπό. Το μέσο νεύρο ελέγχει την αίσθηση στη παλαμιαία πλευρά, δείκτη και μέσου δακτύλου. Το νεύρο ελέγχει επίσης τους μυς γύρω από τη βάση του αντίχειρα (θέναρ). Μέσα από τη σήραγγα περνάνε οι τένοντες που κάμπτουν τα δάκτυλα του χεριού.
Αίτια
Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα εμφανίζεται όταν οι ιστοί που περιβάλλουν τους καμπτήρες του καρπού πρήζονται και έτσι πιέζεται το μέσο νεύρο. Αυτοί οι ιστοί ονομάζονται «αρθρικός υμένας» και λιπαίνει τους τένοντες, ώστε να κινούνται ευκολότερα τα δάκτυλα.
Αυτή η διόγκωση του αρθρικού υμένα στενεύει το κλειστό χώρο του καρπιαίου σωλήνα και με την πάροδο του χρόνου, πιέζει το νεύρο. Πολλές αιτίες συμβάλλουν στην ανάπτυξη του Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα:
- Η κληρονομικότητα. Είναι ένας σημαντικός παράγοντας, όπου η καρπιαία σήραγγα είναι μικρότερη σε μερικούς ανθρώπους και αυτό οφείλεται στη κληρονομικότητα.
- Η υπερχρησία του χεριού μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο
- Η ηλικία. Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
- Ιατρικές παθήσεις, όπως ο διαβήτης, η Ρευματοειδής Αρθίτιδα και διαταραχές του θυρεοειδή αδένα, μπορεί να παίξει κάποιο ρόλο.
Στις περισσότερες περιπτώσεις Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία.
Συμπτώματα
Τα πιο συχνά συμπτώματα του Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα περιλαμβάνουν:
- Μούδιασμα, μηρμύγκιασμα και πόνο στο χέρι
- Η αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος στον αντίχειρα, δείκτη καί μέσο δάκτυλο
- Παράξενες αισθήσεις και πόνο από το βραχίονα μέχρι τον ώμο
- Πέφτουν αντικείμενα που κρατάτε στο χέρι
Τα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως βαθμιαία, χωρίς συγκεκριμένο τραυματισμό. Στους περισσότερους ανθρώπους τα συμπτώματα είναι πιο σοβαρά από την πλευρά του αντίχειρα του χεριού.
Τα συμπτώματα μπορεί να εκδηλωθούν ανά πάσα στιγμή. Τη νύχτα, τα συμπτώμτα μπορεί να σας ξυπνήσουν. Κατά της διάρκεια της ημέρας εμφανίζονται συχνά, όταν κρατάμε κάτι, όπως ένα τηλέφωνο, κατά την οδήγηση ή την πληκτολόγηση σε υπολογιστή. Η μετακίνηση ή το τίναγμα των χεριών βοηθά συχνά στη μείωση των ενοχλημάτων.
Τα ενοχλήματα αρχικά έρχονται και παρέρχονται, αλλά με την πάροδο του χρόνου μπορέι να γίνουν σταθερά. Μια αίσθηση αδεξιότητας ή αδυναμίας για λεπτές κινήσεις (κούμπωμα πουκάμισου) είναι δύσκολη. Αυτό το συναίσθημα μπορεί να σας αναγκάσει να σας πέσουν πράγματα από το χέρι. Αν η κατάσταση είναι σοβαρή οι μύες στη βάση του αντίχειρα (θέναρ) εξασθενούν
Εξέταση
Κατά την ιατρική εξέταση ο ιατρός θα ζητήσει τα συμπτώματά σας και το ιστορικό. Η εξέταση στο χέρι σας, αποτελείται από μια σειρά δοκιμών όπως:
- Έλεγχος για αδυναμία των μυών γύρω από τη βάση του αντίχειρα
- Κρατώντας τους καρπούς σε κάμψη δοκιμάζεται αν μουδιάζουν ή μηρμυγκιάζουν τα χέρια σας.
- Πίεση του μέσου νεύρου προκαλεί μούδιασμα στα δάκτυλα
- Δοκιμασίες αισθητικότητας στα δάκτυλα
Διαγνωστικές εξετάσεις
Ηλεκτροφυσιολογικές εξετάσεις: Το Ηλεκτρομυογράφημα είναι μια δοκιμασία για τη λειτουργία του μέσου νεύρου, όπου βοηθά τη διάγνωση του Συνδόμου Καρπιαίου Σωλήνα.
Ακτινογραφία: Αν δεν υπάρχει μεγάλη κίνηση του καρπού, ο ιατρός μπορεί να σας ζητήσει ακτινολογικό έλεγχο.
Θεραπεία
Για τους περισσότερους ασθενείς το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα θα επιδεινωθεί σταδιακά. Μπορεί ωστόσο να τροποποιηθεί ή να διακοπεί κατά τα πρώτα στάδια. Για παράδειγμα, αν τα συμπτώματα σχετίζονται με μια δραστηριότητα ή επάγγελμα, η κατάσταση μπορεί προσωρινά να βελτιωθεί απέχοντας από υπεύθυνη δραστηριότητα.
ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Αν διαγνωσθεί έγκαιρα το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα μπορεί να ανακουφισθεί χωρίς χειρουργική επέμβαση. Σε περιπτώσεις όπου η διάγνωση είναι αβέβαιη ή η πάθηση είναι ήπια ως μέτρια, ο ιατρός θα προσπαθήσει με απλά μέτρα θεραπείας πρώτα:
- Κηδεμόνας: ένας νάρθηκας νυκτός, κρατά τον καρπό σε μια ουδέτερη θέση. Αυτό αποτρέπει τον νυχτερινό ερεθισμός του μέσου νεύρου. Νάρθηκας μπορεί να φορεθεί και κατά την διάρκεια δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
- Φάρμακα: Αντιφλεγμονώδη μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του πόνου.
- Αλλαγές δραστηριότητας: Αν οι απαιτήσεις εργασίας προκαλούν συμπτώματα, η αλλαγή ή τροποποίηση της θέσης εργασίας, μπορεί να επιβραδύνει ή να σταματήσει την εξέλιξη της νόσου.
- Ενέσεις κορτικοστεροειδών: Μια ένεση κορτικοστεροειδών, συχνά προσφέρει ανακούφιση, αλλά τα συμπτώματα μπορεί να επανεμφανιστούν.
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ: Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής αγωγής, η χειρουργική αντιμετώπιση, θα φέρει την οριστική λύση του προβλήματος.
Σε ποιό σοβαρές περιπτώσεις η χειρουργική επέμβαση θεωρείται αναγκαία, διότι η συντηρητική μέθοδος δεν μπορεί να βοηθήσει.
Σε πολύ σοβαρές μακροχρόνιες περιπτώσεις με σταθερό μούδιασμα και εξασθένηση των μυών του αντίχειρα (θέναρ), η χειρουργική επέμβαση συστήνεται άμεσα για να αποτρέψει μη αναστρέψιμες βλάβες.
Χειρουργική τεχνική
Στις περισσότερες περιπτώσεις η χειρουργική επέμβαση του καρπιαίου σωλήνα γίνεται με τοπική αναισθησία. Κατά την διάρκεια της επέμβασης γίνεται μικρή τομή στην παλάμη σας. Βρίσκεται ο εγκάρσιος σύνδεσμος του καρπού όπου και αποκόπτεται. Αυτό αυξάνει το μέγεθος της σήραγγας και μειώνει την πίεση στο νεύρο.
Ενδοσκοπική μέθοδος
Τα τελευταία χρόνια, μερικοί χειρουργοί κάνουν μια μικρότερη τομή (περίπου 1cm) στο δέρμα και χρησιμοποιούν μια μικρή κάμερα, που λέγεται ενδοσκόπιο, για να φτάσουν στον εγκάρσιο σύνδεσμο του καρπού. Εκεί με ένα ειδικό εργαλείο κόβουν τον εγκάρσιο σύνδεσμο του καρπού. Το τελικό αποτέλεσμα των παραδοσιακών και ενδοσκοπικών διαδικασιών είναι ίδιο. Επειδή όμως η ενδοσκοπική μέθοδος απαιτεί κάποιες ενδείξεις (ηλικία, χρονιότητα κ.λ.π.) ο ιατρός θα συζητήσει τη χειρουργική διαδικασία που ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες σας.
Αποθεραπεία
Αμέσως μετά την χειρουργική επέμβαση, θα σας δοθούν οδηγίες για να ανυψώνεται το χέρι σας και να κουνάτε τα δάκτυλά σας. Αυτό μειώνει το πρήξιμο και εμποδίζει την ακαμψία.
Οίδημα και δυσκαμψία, ίσως παρατηρηθεί μετά την επέμβαση. Αδυναμία στην παλάμη, ίσως παρατηρηθεί τους πρώτους 6 μήνες. Οδήγηση και αυτοεξυπηρέτηση επιτρέπεται αμέσως μετά την επέμβαση. Ο ιατρός θα αποφασίσει πότε θα πρέπει να επιστρέψετε στην εργασία σας και αν πρέπει να υπάρχουν περιορισμοί.
Οι περισσότεροι ασθενείς βλέπουν βελτίωση αμέσως μετά την επέμβαση, αλλά η ανάκαμψη είναι σταδιακή. Κατά μέσο όρο η πλήρης θεραπεία απιτεί περίπου 2 μήνες μετά την επέμβαση.
Σε μακροχρόνιο Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα, με σοβαρή απώλεια αίσθησης ή και καταστροφή των μυών γύρω από τη βάση του αντίχειρα, η αποθεραπεία είναι πιο αργή και μπορεί να μην είναι πλήρης.
Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα (ΣΚΣ): Αίτια – Συμπτώματα – Διάγνωση – Θεραπεία
Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα είναι συχνή αιτία μουδιάσματος και πόνου στο χέρι και τα δάκτυλα. Προσβάλλει συχνότερα τις γυναίκες από ότι τους άντρες.
Ανατομία
Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένας στενός σωληνωτός σχηματισμός στην παλαμιαία επιφάνεια του καρπού, ο οποίος αφορίζεται από κάτω και στα πλάγια από τα οστά του καρπού και από πάνω από ένα σκληρό συνδετικό ιστό τον εγκάρσιο σύνδεσμο.
Μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα διέρχονται οι καμπτήρες τένοντες των δακτύλων και το μέσο νεύρο. Το μέσο νεύρο είναι υπεύθυνο για την αισθητικότητα στην παλαμιαία επιφάνεια του αντίχειρα, του δείκτη, του μέσο και του μισού παράμεσου αλλά νευρώνει και τους μυς του θέναρος, δηλαδή τους μύς που βρίσκονται στην παλάμη και κινούν τον αντίχειρα.
Αίτια
Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα προκαλείται όταν οι ιστοί γύρω από τους τένοντες μέσα στο κανάλι εμφανίσουν οίδημα που έχει ως αποτέλεσμα την πίεση του μέσου νεύρου. Οι ιστοί αυτοί- έλυτρα- περιβάλουν τους τένοντες και τους λιπαίνουν διευκολύνοντας την ολίσθηση και άρα την κάμψη των δακτύλων. Όταν όμως παρουσιάσουν οίδημα το κανάλι στενεύει και το νεύρο πιέζεται.
Διάφοροι παράγοντες μπορούν να συνεισφέρουν στην εμφάνιση του συνδρόμου:
- Συγγενής στενός καρπιαίος σωλήνας, με πιθανή κληρονομικότητα
- Η χρόνια χειρονακτική εργασία
- Ορμονικές διαταραχές της εγκυμοσύνης
- Η ηλικία, συνήθως προσβάλει άτομα μεγαλύτερης ηλικίας
- Παθολογικές καταστάσεις , όπως σακχαρώδης διαβήτης, ρευματοειδής αρθρίτιδα, θυροειδοπάθεια
- Πρόσφατος τραυματισμός στο χέρι ή τον καρπό και ιδιαιτέρα κατάγματα του περιφερικού τμήματος του αντιβραχίου
Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως δεν υπάρχει εμφανής αιτία.
Συμπτώματα
Τα συνηθέστερα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι:
- Μουδιάσματα και πόνος στο χέρι που συχνά επιδεινώνονται τη νύχτα. Τα μουδιάσματα αφορούν συνήθως τον αντίχειρα, το δείκτη, τον μέσο και τον μισό παράμεσο δάκτυλο. Πολλοί ασθενείς ξυπνάνε τη νύχτα και τινάζουν το χέρι τους προκειμένου να απαλλαγούν από τα συμπτώματα
- Περίεργη αίσθηση και πόνος που αντανακλάται κεντρικά προς το αντιβράχιο και τον ώμο
- Αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος στα δάκτυλα
- Σπανιότερα και σε πιο προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει αδυναμία στο χέρι με αποτέλεσμα να πέφτουν αντικείμενα από το χέρι ή να υπάρχει δυσκολία σε λεπτές κινήσεις όπως το κούμπωμα των κουμπιών του πουκαμίσου. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να είναι εμφανής η ατροφία του θέναρος (στη βάση του αντίχειρα).
Τα συμπτώματα συνήθως ξεκινούν σταδιακά. Συνήθως είναι χειρότερα το βράδυ και αφυπνίζουν τον πάσχοντα. Στη διάρκεια της ημέρας, τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται στην οδήγηση, στο διάβασμα ενός βιβλίου ή στο κράτημα ενός αντικειμένου, όπως το τηλέφωνο. Το τίναγμα του χεριού συχνά μαλακώνει τα συμπτώματα.
Διάγνωση
Την υποψία του ΣΚΣ τη βάζει το ιστορικό του ασθενούς.
Η κλινική εξέταση περιλαμβάνει έλεγχο της αισθητικότητας του χεριού και έλεγχο της μυϊκής ισχύος. Επίσης, υπάρχουν συγκεκριμένες κλινικές δοκιμασίες που θα προσπαθήσουν να προκαλέσουν τα συμπτώματα του ασθενούς.
Παρακλινικές εξετάσεις:
Το Ηλεκτρομυογράφημα θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση ελέγχοντας την ηλεκτρική αγωγιμότητα των νεύρων του χεριού.
Θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις το ΣΚΣ θα επιδεινώνεται σταδιακά εφόσον δεν αντιμετωπισθεί.
Συντηρητική Αντιμετώπιση
Αν διαγνωστεί και αντιμετωπισθεί εγκαίρως, το ΣΚΣ μπορεί να υποχωρήσει χωρίς χειρουργική αντιμετώπιση.
Αν είναι γνωστή η αιτία που προκάλεσε το σύνδρομο, όπως κάποια χειρονακτική δραστηριότητα, τότε σταματώντας την ή τροποποιώντας την εγκαίρως, μπορεί να αρκεί για να σταματήσει η εξέλιξη και να υποχωρήσουν τα συμπτώματα.
Αν επιμένει, τότε μπορεί να τοποθετηθεί κάποιος νάρθηκας κυρίως τη νύχτα και στις δραστηριότητες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
Η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων μπορεί επίσης να βοηθήσουν.
Αν παρόλα αυτά τα συμπτώματα επιμένουν, τότε μπορεί να γίνει τοπικά έγχυση κορτιζόνης.
Χειρουργική Θεραπεία
Στις περιπτώσεις εκείνες που έχει αποτύχει η συντηρητική θεραπεία ή στις πιο προχωρημένες, ειδικά αυτές που έχουν και μυϊκή αδυναμία, η αντιμετώπιση είναι χειρουργική.
Χειρουργική τεχνική. Το χειρουργείο περιλαμβάνει διατομή του εγκάρσιου συνδέσμου και απελευθέρωση του μέσου νεύρου με μία μικρή τομή λίγων εκατοστών στο μέσο της παλάμης πάνω από τον καρπιαίο σωλήνα. Μπορεί να γίνει με τοπική αναισθησία και διαρκεί 10-15 λεπτά. Ο ασθενής δεν χρειάζεται νοσηλεία και εξέρχεται από την κλινική μετά το χειρουργείο.
Αρθροσκοπική Τεχνική. Κατά την αρθροσκοπική τεχνική δεν γίνεται τομή στην παλάμη αλλά μια τομή 1-2 εκ κεντρικότερα του καρπού με τοπική αναισθησία. Ο χειρουργός με μία μικροσκοπική κάμερα βλέπει σε μια οθόνη τον εγκάρσιο σύνδεσμο και με ένα ειδικό μικροσκοπικό μαχαιρίδιο ανοίγει το σύνδεσμο απελευθερώνοντας το νεύρο από μέσα. Η διάρκεια του χειρουργείου είναι 5-10 λεπτά.
Τα πλεονεκτήματα της αρθροσκοπικής μεθόδου είναι:
- Λιγότερος πόνος
- Ταχύτερη ανάρρωση
- Άμεση χρήση του χεριού μετά το χειρουργείο.
- Απουσία ουλών στην παλάμη
Τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα πάντως είναι το ίδιο καλά και στις δύο τεχνικές.
Ανάρρωση
Συνήθως μετά το χειρουργείο ο ασθενής θα έχει το χέρι του δεμένο με επίδεσμο και θα φέρει μια ανάρτηση προκειμένου να μην πρηστεί. Η κίνηση των δακτύλων γίνεται άμεσα και θα βοηθήσει επίσης στην αποφυγή του οιδήματος.
Τα ράμματα αφαιρούνται μετά από 2 εβδομάδες περίπου.
Συνήθως ο πόνος και τα μουδιάσματα φεύγουν πολύ γρήγορα μετά το χειρουργείο, αλλά η αδυναμία μπορεί να χρειαστεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Εξαρτάται από το πόσο καιρό και πόσο πολύ ήταν πιεσμένο το νεύρο.
Οι καθημερινές δραστηριότητες επιτρέπονται σχεδόν αμέσως μετά το χειρουργείο με αποφυγή των πιο βαριών εργασιών.
Η οδήγηση συνήθως είναι δυνατή σύντομα μετά το χειρουργείο μόλις ο ασθενής νιώσει άνετα. Η επιστροφή στην εργασία εξαρτάται από το είδος της εργασίας και το είδος της επέμβασης (αρθροσκοπικό ή ανοιχτό). Συνήθως 10 ημέρες (στο αρθροσκοπικό), μέχρι 3 εβδομάδες είναι αρκετές με εξαίρεση τις βαριές χειρονακτικές που μπορεί να χρειαστούν λίγο παραπάνω.
Επιπλοκές. Αν και οι επιπλοκές του χειρουργείου για το ΣΚΣ είναι σπάνιες, οι πιο συχνές από αυτές είναι:
- Αιμάτωμα
- Μόλυνση
- Βλάβη του νεύρου